Oogsamenwerking en het effect op leren lezen
Lezen lijkt iets dat je vooral met je hoofd doet: letters herkennen, woorden vormen, zinnen begrijpen. Maar om dit goed te kunnen, moeten de ogen optimaal samenwerken. Beide ogen geven namelijk samen één beeld door aan de hersenen. Als die samenwerking niet goed verloopt, kost lezen veel meer moeite dan nodig.
Wat is oogsamenwerking?
Oogsamenwerking betekent dat beide ogen tegelijkertijd dezelfde plek in de tekst kunnen volgen. De ogen moeten:
-
soepel van links naar rechts bewegen (bijvoorbeeld bij het volgen van een regel tekst)
-
scherpstellen op de juiste afstand
-
samen diepte en focus vasthouden
Als dit proces niet goed verloopt, werken de ogen als het ware los van elkaar. Dat geeft onrust en verwarring bij het lezen.
Signalen bij zwakke oogsamenwerking
Kinderen die moeite hebben met hun oogsamenwerking, laten vaak signalen zien zoals:
-
Vinger meebewegen om de regel niet kwijt te raken
-
Onrustig lezen: haperen, stoppen of opnieuw beginnen
-
Snel afgeleid of weerstand: “Ik wil niet lezen, het is te moeilijk”
- Vermoeidheid of hoofdpijn: In de ogen wrijven of regelmatig gapen wanneer het kind visuele taken moet doen zoals lezen of schrijven
- Hoofdpijn of branderige ogen na het lezen
-
Naar één kant hangen tijdens het lezen en daarbij een oog afsluiten met de hand
- Traag werktempo: het uitvoeren van visuele gerichte taken kost meer tijd dan het andere kinderen kost
- Wazig zien, vooral na visuele inspanning
- Moeite met lezen: Radend lezen, woorden overslaan of dubbellezen, de zin snel kwijt zijn
Voor de omgeving lijkt het soms alsof het kind niet wil of moeite heeft met leren, terwijl het in feite een visueel probleem is dat onnodig veel energie kost.
Het effect op leren lezen
Wanneer lezen zo inspannend is, blijft er minder energie over voor begrijpend lezen en plezier in lezen. Kinderen kunnen gefrustreerd raken, minder zelfvertrouwen ontwikkelen en lezen gaan vermijden. En dat terwijl hun intelligentie en motivatie vaak niet het probleem zijn.
Wat helpt bij een betere oogsamenwerking?
Het goede nieuws: oogsamenwerking kun je stimuleren en trainen. Via spel en beweging worden de ogen geoefend om beter samen te werken. Denk aan:
-
Balspelletjes waarbij een kind een bal volgt of vangt
-
Volgoefeningen: een voorwerp met de ogen volgen dat langzaam beweegt
-
Hand-oogcoördinatie activiteiten zoals tekenen in de lucht, touwtje springen of mikspelletjes
-
Bewegend leren: woorden of letters combineren met sprongen, lopen of gooien
De link met psychomotorische kindercoaching
Binnen psychomotorische kindercoaching werken we juist met dit soort spelvormen. Het kind ervaart plezier, voelt zich vrij om te bewegen én tegelijkertijd wordt de oogsamenwerking spelenderwijs versterkt.
Zo krijgt het kind weer vertrouwen in lezen: het gaat makkelijker, kost minder energie en voelt minder zwaar. En misschien nog wel belangrijker: lezen kan weer leuk worden.
Kortom: een goede oogsamenwerking is de basis voor vlot en ontspannen lezen. Door kinderen hierbij te ondersteunen via beweging en spel, geef je ze meer kans om met vertrouwen te leren en te groeien.
Wil je meer informatie?
Stuur dan een mailtje naar info@kindercoachingspraktijk-moveinmotion.nl
